18 Aralık 2017 Pazartesi

Nebukadnezar üzerine

Paylaştığım resim, Willian Blake isimli İngiliz bir ressam tarafından çizilmiş. Tabloda resmedilen 'hayvansı', Babil Kralı Nebukadnezar'dır.
Nebukadnezar, Kudüs'ü feth edip Yahudi Krallığını yıkarak kentte bulunan İsrailoğullarını sürgün etmiş ve Yahudilerin günümüze değin sürecek diasporalarını başlatmıştı. Dört ayaklı bir hayvan gibi çizilmesinin arkasında "sen öyle yaptın, ben/biz de seni böyle aşağılarız" gibi bir mantık olduğu kanaatindeyim. Ayrıca İncil'de Nebukadnezar'dan gördüğü bir rüya bağlamında söz edilir. Buna göre Nebukadnezar, bir gece, gördüğü bir kabusun etkisi ile uyanıp rüya tabircilerini huzuruna çağırır. Bu rüya tabircileri, Nebukadnezar'ın konuştuğu dili bilmeyen Aramice konuşan bir topluluktur. Geldiklerinde Nebukadnezar, bir rüya gördüğünü ancak kendisi hazır olup tabircilerin de huzura gelmelerine doğru geçen zaman içinde rüyayı unuttuğunu; ekipten kendisine hem rüyayı hatırlatmalarını hem de onu tabir etmelerini ister. Tabirciler arasında dehşet verici bakışmalar yaşandığını tahmin ediyoruz... Ekibin başı, mütevazı bir adam. Bu isteği, misyonlarını anlatarak geçiştirmek ister: "Efendimiz, bizlerin ilmi, rüyaları tabir etmektir. Biz ancak bize anlatılan rüyayı tabir ederiz. Başkaca bir bilgimiz yoktur" biçimindeki açıklayıcı ifadesi Nebukadnezar nezdinde bir karşılık bulmaz, kral olduğunu hatırlatıp motive olmaları için dönemin imkanları çerçevesinde tehditler savurur: Rüyayı hatırlatma ve tabir etme işlerini birlikte yapmazlar ise kafalarını bir daha boyunları üzerinde göremeyeceklerdir. Muhtemelen cümle bitiminde başlamış olan ölümcül sessizliği daha sonra peygamber sıfatını da alacak olan genç Danyal'ın ayak sesleri bozacaktır. Danyal, konuşma müsaadesi ister ve hem rüyayı anlatır hem de onu tabir eder. Hz. Danyal, Kudüs sürgünü kapsamında bizzat Nebukadnezar tarafından seçilerek yetiştirilmek üzere saraya alınan bir kaç gençten biridir. Bu olaydan sonra Babil Hakimi olacak ve yıllar sonra Tarsus'ta vefat edecektir.
Neyse biz yine Nebukadnezar'a dönelim. Analoji yaparsak bu kıssa ile Nebukadnezar'ın, iş dünyasında pozisyonunun verdiği yetki veya avantajı, sonuna kadar kullanan insanlardan olduğunu görüyoruz. Bu gün de çok sayıda yönetici var; benzer değer yargılarına sahip. Taleplerinin makul olup olmadığına bakmadan "istiyorum, çünkü yönetici benim" diyen. Ben bunların bir kısmı ile çalıştım. Büyük resim okuması yapmaktan hoşlanan ve herhangi bir konuda yeterince uzmanlık sahibi olmayan insanlardı.
Tarihte bir çok fatih, bir yerleri feth ettiği için bu ünvanı aldı. Kralların tarih boyunca bir misyonu da toprak almak, fethe çıkmaktır. Nebukadnezar'ın, Yahudileri Sürgün etmesinin Yahudi dinine düşmanlığından değildir. Süleyman Mabedini yıktırması, sürgüne gönderdiği Yahudilerin geri dönüş gerekçelerini ortadan kaldırmak içindir. Ayrıca sürgün ettiği Yahudileri, ülkesinin görece tenha yerlerinde iskan etmiş ve Kudüs'te sürgüne gönderilenlerin yerine kimseyi yerleştirmemiştir.
Gelelim Nebukadnezar'ın romantik yönüne: Bu dört ayaklı hayvansı görüntüyle resmedilen Nebukadnezar, yurt hasreti çeken eşi Semiramis'i memnun etmek için Babil Şehrinde üzüm yetiştiriciliğini geliştirmiş ve Babil şehrini asma bahçeleri ile donatarak şehrin bu yönü ile meşhur olmasını sağlamıştı.
Son olarak Matrix filminin Nebukadnezar'ın rüyası üzerine kurgulandığı düşünülüyor. Filmin kadın oyuncusu Trinity vurulunca dehşetle uyanan Neo, bunun bir rüya olduğunu anlar. Uykudan uyanan Neonun filmde bindiği geminin (Morpheus'un gemisinin) adı da Nebukadnezar'dır. Filmin sonunda bu gemi patlatılmıştır. Aslında yok edilen / yok edilmeye çalışılan, Gemi'nin indindeki Kral Nebukadnezar'dır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Sanatçının özgürlüğü

Yeteneklerini icra etmek, sanatçıyı günlük maişetini tedarikten alıkoyduğu için tarih boyunca sanat ve sanatçı, hamilik müessesine ihtiyaç d...